پس از ظهور اسلام نیز از هنر گچبری در بناها استفاده میشدهاست، ولی به دلیل حرمت پیکره سازی،
به ادامه مطلب ...
این هنر در قالب نقوش برجسته از گل و گیاه و نیز انواع طرحهای اسلیمی و بندهای ختایی، به ویژه در قالب انواع خطهای مختلف و متنوع تجلی یافت. در آثار گچبری به جا مانده از قرن سوم هجری نمونههای درخشانی در مسجد فریومد سبزوار به نام مینو تکاری به واقع خلاقیت هنر بی مانند از سر پنجه هنرمندان آن روزگار برای ما به یادگار ماندهاست.
هنر گچبری در انواع خط کوفی همراه با نقوش اسلیمی خرطوم فیلی روند تحول این هنر در دوره سلجوقی بودهاست. به طور کلی هنر گچبری در دوره سلجوقی مورد توجه در نما سازیهای داخل بودهاست. از میان آثار این دوره میتوان به گچبریهای مسجد اردستان با خط بسیار زیبای کوفی مزهّر و بخصوص مسجد و گنبد علویان در همدان که به واقع دنیایی از هنر گچبری بسیار گستردهای در آن اشکال گوناگون جمع شدهاست اشاره داشت.
در دوره ایلخانی روند هنر گچبری به سرحد کمال مطلوب رسید. به وجود آمدن محرابهای گسترده با انواع خطهای کوفی و خطهای سلطانی، دیوانی، رقعی، و به کارگیری انواع گره هندسی با نقوش اسلیمی توماری و اسلیمی ماری در لابلای کتیبه و اسپرهای خط با گل و برگهای پهن گود و برجسته، عظمت و شگرفیهای فراوان در آثار ایران و هنر گچبری در آن به وجود آورده شده.
از میان آثار به جا مانده از این دوران میتوان به کتیبههای گچبری خط کم نظیر مسجد حیدریه قزوین، خانقاه و بقعه بایزید بسطامی در بسطام در مقیاس گسترده و وسیع، محراب ارزشمند پیر بکران در جنوب اصفهان و نوعی بی همتا از این هنر ارزشمند را در محراب بسیار جالب و منحصر به فرد الجایتو در در مسجد جامع اصفهان که به جرئت میتوان این پدیده بزرگ و عظیم هنر گچبری را شاخصترین و با ارزشترین نوع گچبری در معماری جهان، بخصوص جهان اسلام دانست و از آن یاد کرد.
هنر گچبری ایران معاصر هنر تزئین بناها در قسمتهای بیرونی نما از انواع گلچینیهای آجری و گلچینیهای معقلی با نقوش بسیار دلنواز پدیدههای نو در بناهای ایرانی، بخصوص مسکونی به وجود آمد. در این دوره از هنر گچبری جهت تزئین نماسازیهای خارجی خصوصاً در سر درب منازل مسکونی از نقوش مختلف چون ملائکه، خط و شعر در پیش ایوانها، همچنین به کارگیری انواع نقوش گل و گیاه در حرکاتی بسیار قرینه به شکل منفرد و یا بصورت گسترده زیبایی خاص به نمای خارجی بناها داده میشد. از قسمتهای داخلی پدیدههای بسیار ارزشمند گچبری به پیش بخاری سازی نفیس و پر هنر به نام لندنی سازی. همچنین در گلویی سازیها از چهار گوشه سقف و در ناحیه میانی سقف ترنجهای خرد و کلان با نقوش برجسته گل و گیاه موزون زیبایی دلنشین و روح نوازی به نمای داخلی بناهای مسکونی داده میشد؛ که گاه برخی از آنها تا امروز به یادگار ماندهاست.
می شه ماله دوره های دیگه ای رو هم بذارید ؟
باشه .در روزای آینده سعی می کنم